İNSAN, TOPLUM VE EĞİTİM

"Medeniyet, satın alınır zannettik, elbiseyi aldık, insanı göremedik bile ve hazır aldığımız bu teknik, sahibi tarafından kullanılamayan, sahibine yabancı bir gizli el tarafından sahibinin hesabına ve onun varlığında kullanılan bir bıçak gibi, benliğimizde derin yaralar açtı." (Nurettin TOPÇU)

“Teknik, ilimlerin tatbiki demektir. Ancak gayesi değil, sadece tatbikatı, zira biliyorsunuz ki, ilmin gayesi hakikati tanıtmaktır.” (Nurettin TOPÇU)

İslâm kültüründe genellikle öğretimin karşılığı olarak tâlim, eğitimin karşılığı olarak terbiye kullanılmaktadır. Eğitim, yaşantı yoluyla insanların davranışlarını ve kişiliklerinin olumlu yönde gelişmesine esas teşkil eden gerekli bilgi ve becerileri kazandırmak suretiyle hem bireyin yaşantısına hem de toplumun yaşantısına maddi ve manevi açıdan kalite katma sürecidir.

Eğitimde zaman, yer ve planlama boyutu yoktur ve öğrenme-öğretme amacıyla her yerde olabilir. Olumlu ve olumsuz manada her türlü bilgi ve beceriyi kapsar. Planlı ve programlı öğretim faaliyetleri eğitimin bir alt boyutudur.

Hayatın, olayların, varlıkların ve bunlar arasındaki ilişkilerin gözlemlenmesini, olayların sebep-sonuç açısından değerlendirilmesi suretiyle hakikati keşfetmeyi ve bireyin davranışlarını olumlu manada geliştirilmesini sağlayacak ve toplumun gelişmesine katkı verecek bilgileri bireylere öğretmek bir eğitim-öğretim sisteminin temel hedefleri olmalıdır.

En şerefli varlık olarak yaratılan insan; bilmediğini öğrenmek, daha faydalı hale gelebilmek, ürün ve hizmetlerde kaliteyi yakalamak hedefiyle, eğitim yoluyla kendisini geliştirir ve bu durum hayat boyu devam eder.

Bilgi, davranış ve kabiliyetleri geliştirilmiş, madde ve mana arasındaki dengeyi iyi kurmuş bireyler ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda toplumun ilerlemesini sağlarlar. Bu nedenle, bir toplumun maddi ve manevi açıdan gelişmişlik düzeyi o toplumdaki bireylerin almış olduğu eğitimin kalitesi ile doğru orantılıdır.

Mesleki bilgi ve beceriler açısından donanımlı, nitelikli bireyler ancak kaliteli ve verimli bir eğitim sistemi ile yetişir. Toplumun gelişmişlik düzeyine katkı verecek, günlük hayatta meydana gelen problemlerin çözüme kavuşturulması için çaba gösterecek ilim, irfan ve hikmet sahibi nitelikli bireylerin yetişmesini sağlayacak sürdürülebilir bir eğitim-öğretim sisteminin hayat geçirilmesi çok önemlidir.

İnsan, sosyal bir varlık olması hasebiyle, çevresiyle sürekli etkileşim halindedir ve bu etkileşim sonucu olumlu veya olumsuz yönde yeni bilgiler öğrenir ve neticede davranış değişiklikleri gerçekleşir. Eğitimin hedefinde olumlu davranış değişikliği vardır, fakat bazen insanlar çevresiyle olan iletişim neticesinde olumsuz yönde yani istenmeyen ve bireye zarar veren davranış değişiklikleri de gerçekleşebilir (sigara, alkol vb. bazı zararlı alışkanlıklar gibi).

Bilişim çağında yaşıyoruz ve iletişim araçları çok gelişmiştir. Açık ve uzaktan eğitim gibi kavramları sık sık duyuyoruz. Bir kişi evinde dünyanın herhangi bir ülkesine bağlanarak oradaki bir üniversiteden veya başka eğitim kurumundan eğitim alabilmekte, çevrimiçi olarak etkinliklere katılabilmekte, sahip olduğu bilgileri kısa sürede çok fazla sayıda insana ulaştırabilmektedir.

Eğitimde küreselleşmenin veya küreselleşen eğitimin amacı, uluslararası alanda gelişmiş ve ileri teknoloji kitle iletişim araçlarıyla birbirleri ile yakın ilişkiler kurabilecek, ülkeler arasında rahatça dolaşabilecek, farklı kültürlere sahip toplumlarda rahatça uyum sağlayabilecek ve orada çalışabilecek ve/veya yaşayabilecek, kültürel anlamda kimliğini kaybetmemiş veya kaybetmeyecek insanları yetiştirmektir. Bu da beraberinde hayat boyu öğrenmeyi mecbur kılmıştır.

Eğitim ile işsizlik arsında doğrudan veya dolaylı bir ilişki vardır. Alanında çok başarılı olmuş, kendini aldığı sistemli eğitimle birlikte özel çabalarla da iyi yetiştirmiş, motivasyonu ve özgüveni yüksek girişimci bireyler her türlü zorlukta ve işsizliğin yüksek olduğu toplumlarda bile kendilerine iyi bir iş bulabilir veya kendi işletmelerini kurabilirler.

İş gücü ihtiyacı analizini iyi yapan ülkelerde, mesleki eğitime öne verildiği ve toplumun ihtiyaç duyduğu mesleki alanlara göre planlanmış bir eğitim sisteminde işsizlik oranları genelde düşük olur. Ayrıca, mümkün olduğu kadar, hem kendi mesleki alanında hem de kişinin hobilerine göre farklı becerilerle donatılmış bireylerin oluşturduğu toplumlarda işsizlik önemli bir sorun olmaktan çıkar. Böyle bir eğitim sisteminde yetişen bireyler, kamu veya özel sektörde iş bulmakta zorlanmazlar ve bazen uzmanlık alanında veya dışında işletmelerini kurarak başarılı bir girişimcilik örneği de oluşturabilmektedirler.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda ve Yükseköğretim Kuruluna bağlı üniversitelerde verilen eğitimin kalitesi de, ekonomik, sosyal ve manevi açıdan topluma kattığı değer ile ölçülür.

Şanlı bir tarihi olan ve İslam Medeniyetinden hareketle geride iz bırakmış büyük bir milletiz. Bu birikim ve tecrübelerden hareketle, bu çağda, yeni bir diriliş hareketini ancak değerlerimize uygun, taklitçilikten uzak bir eğitim-öğretim sistemiyle madde ve mana dengesini çok iyi kurabilen, iyi yetiştirilmiş insanlarla ve bunların gayretleriyle gerçekleştirebiliriz.